درباره نحوه آموزش غیرحضوری جامعة الزهرا

ثبت نام جامعةالزهرا شروع شده است. جامعه الزهرا بزرگ‌ترین حوزه‌ی علمیه خواهران هست که در قم واقع شده است، ولی از شهرهای مختلف کشور، هم به صورت حضوری و هم به صورت غیرحضوری، در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجو می‌پذیرد. البته بهتر است بگوییم در مقاطع سطح 2 و سطح 3؛ چون مدارک کارشناسی و کارشناسی ارشد این مجموعه، «معادل» هست.

من الان چند سالی هست که طلبه‌ی غیرحضوری این مرکز محسوب می‌شوم. گفتم بد نیست یک توضیح اجمالی درباره‌ی شیوه‌ی آموزش این مرکز به صورت غیرحضوری بدهم تا اگر کسی مشتاق به ثبت‌نام است، تا دیر نشده است، اقدام کند.

آموزش غیرحضوری چطوری است؟
دوره‌ی غیرحضوری برای سطح 2، چهارده ترم است، یعنی چیزی حدود هفت سال طول می‌کشد تا فارغ التحصیل بشوید. دروس اصلی این 14 ترم را این‌ها تشکیل می‌دهد: عربی (صرف و نحو)، احکام، اخلاق، عقاید، منطق، فلسفه و اصول فقه. در کل این هفت سال، 190 واحد درسی ارائه می‌شود.

بعد از ثبت‌نام که شرایطش را اینجا می‌توانید بخوانید، یک امتحان کتبی از دروس عمومی دبیرستان ازتان می‌گیرند و اگر حدنصاب لازم را آوردید، به مصاحبه دعوت می‌شوید. اگر از این مرحله هم به سلامت گذشتید می‌شوید طلبه‌ی غیرحضوری.

تا قبل از این، این‌طور بود که واحدهای هر ترم، به اضافه‌ی تاریخ امتحانات آن ترم و کتاب‌ها و سی‌دی‌های آموزشی و نمونه سؤالات امتحانی را به آدرس هر طلبه ارسال می‌کردند. اما ظاهرا از این ترم، طلبه‌ها از طریق سایت جامعه‌الزهرا باید از واحدهای ارائه شده و تاریخ امتحانات و نمراتشان آگاه بشوند. به هر حال... واحدها که ارائه شد، می‌توانید کتبش را از خود جامعه‌الزهرا خریداری کنید تا برایتان پست شود.

با اینکه طلبه سر کلاس حاضر نمی‌شود، ولی برای درس‌هایش استاد دارد. استادی که قبلا درس‌ها را ضبط کرده و به صورت صوتی روی سی‌دی ریخته تا در اختیار طلبه‌های سراسر کشور قرار بگیرد. پس شما درس را از طریق سی‌دی فرا می‌گیرید.

امتحانات کجا برگزارمی‌شود؟
آموزش غیرحضوری است، اما طبیعتا امتحانات به صورت حضوری در همان مرکز قم برگزار می‌شود.

تاریخ امتحانات جامعه عموما طوری تنظیم می‌شود که تداخلی با امتحانات دانشگاه نداشته باشد. و به این دلیل که بسیاری از طلاب این مرکز، متأهل هستند، امتحانات فشرده و زمانشان نزدیک به هم است؛ طوری که گاهی می‌شود توی یک روز، باید سه یا چهارتا امتحان بدهید. البته خب اگر از قبل آماده باشید، این فشردگی امتحانات خیلی هم خوب است، چون با این حساب، دو سه روز بیشتر لازم نیست به قم بیایید و زود می‌توانید برگردید و برسید به خانه و زندگی و همسر و فرزندانتان.

نگران اسکانتان در زمان امتحانات هم نباشید. جامعه‌الزهرا غیر از محل اسکان، غذای طلاب غیرحضوری‌اش را هم با هزینه‌ای اندک، تأمین می‌کند. البته سوئیت در اختیارتان نمی‌گذارند، اما انصافا محل اسکان بسیار تروتمیز و مناسب است. فقط کمی ازدحام جمعیت است که آن هم از جهتی زیاد بد نیست؛ چون توی همان روزهای امتحانات می‌توانید کلی هم‌مباحثه‌ای و دوست پیدا کنید و با هم رفع اشکال کنید.

گفتم رفع اشکال، یادم آمد بگویم که شب‌های امتحانات، کلاس رفع اشکال هم برگزار می‌شود. معمولا یک کلاس دو ساعته برای هر درس. اینجا دیگر استاد خودش حضور دارد و می‌توانید سؤال‌های‌تان را ازش بپرسید.

امتحانات پیش از این به صورت گزینه‌ای (تستی) بود؛ اما خب، چند سالی است که کم‌کم امتحانات از حالت گزینه‌ای به «تستی-تشریحی» و بعضا به «تشریحی» تبدیل شده است. یعنی هی دارد سخت‌تر می‌شود!

بعد که امتحانات را دادید، نهایتا تا یک ماه بعد، نتیجه‌ی امتحانات مشخص می‌شود و می‌توانید از طریق سایت جامعه، نمره‌های‌تان را ببینید.

نمره‌ی قبولی در این مرکز، 12 از 20 است. یازده و هفتادوپنج بگیری، افتاده‌ای! و معدل هر نیم‌سال باید به 14 برسد، وگرنه «مشروط»اید و اگر 5 بار مشروط بشوید، با احترام اخراج می‌شوید. در این 14 ترم، چهار ترم هم حق مرخصی دارید.

حالا در کل آموزش غیرحضوری خوب هست یا نه؟!
بستگی به شما و شرایط شما دارد. اما نظر من به عنوان یک طلبه‌ای که ترم‌های آخر غیرحضوری‌اش را دارد می‌گذراند، این است که اگر به طور جدّ، تصمیم به خواندن دروس حوزوی دارید، سعی کنید حوزه را به صورت حضوری بخوانید؛ یعنی یا به یکی از حوزه‌های شهرتان بروید، و یا اگر شرایط سنی و زندگی‌تان اجازه می‌دهد، در بخش حضوری جامعه الزهرا ثبت نام کنید.

خواندن دروس حوزه بدون شرکت در کلاس و بدون رو در رویی با استاد برای طرح سؤال و جواب و مباحث درس، هم کار را سخت می‌کند و هم میزان بهره‌ی علمی و معنوی را پایین می‌آورد. خصوصا که از نیمه‌های دوره‌ی تحصیل، رفته‌رفته دروس سنگین‌تر می‌شود و طبیعتا لزوم حضور استاد بیشتر احساس می‌شود. به علاوه، 14 ترم درس خواندن، یک دوره‌ی نسبتا طولانی است که انگار هر چه می‌خوانی تمام نمی‌شود!

اما چند انتقاد شخصی
تبدیل سؤالات چندگزینه‌ای به تشریحی، و نمره‌ی قبولی 12، حداقل معدل 14، استاندارد نبودن بعضی کتب جهت آموزش، مواردی است که با توجه به عدم حضور در کلاس و نبود استاد، در ترم‌های بالاتر حقیقتا به طلاب فشار می‌آورد. و بوده‌اند دوستانی که به همین دلایل، بعد از چند سال درس خواندن، از ادامه‌ی تحصیل انصراف داده‌اند.
از طرفی برای دوستانی که به هر دلیل نیاز به مدرک دارند، گذراندن 190 واحد درسی در قالب 14 ترم، برای اخذ مدرک «معادل» بسیار زیاد است. در حالی که تعداد واحدهای ارائه شده در دانشگاه برای مقطع کارشناسی بسیار کمتر از این میزان است.

به هر حال توصیه من برای دوستانی که مشتاق شرکت در حوزه‌اند، اول از همه حوزه‌های حضوری است. و بعد، اگر شرایط شما اجازه نمی‌دهد، برای آشنایی با دروس حوزوی، شرکت در بخش غیرحضوری جامعه مناسب است. به شرطی که خیلی خوب درس بخوانید و در صورت امکان از اساتید حوزه‌ی شهرتان برای فهم بهتر مطالب و رفع ابهامات و اشکالات درسی کمک بگیرید.

و اگر حجاب، حجاب شود...

فیلم(+) دفاع بانوی تهرانی از یک پسر بسیجی را چندین بار دیدیم. اولش فکر می‌کردیم بانو نسبتی با بسیجی دارد و از نحوه پوششش تعجب کردیم. بعدش که فهمیدیم داوطلبانه جلو آمده و دفاع کرده معمولا اولین چیزی که بعضی مذهبی‌های ساده‌اندیش به ذهنشان می‌رسید این بود که «نامحرم نبود؟ اشکال نداره؟» (+)

من فکر می‌کنم آن بانو با مانتوی کوتاه و شلوار لی و زلف‌های پریشان کمتر نیست از دختری  که با چادرش فریاد انسانیت زن مسلمان را سر می‌دهد.

حجاب، واجب و پسندیده است؛ اما به تنهایی تمام تکلیف یک زن مسلمان نیست. مهم این است که در جبهه بندی حق و باطل بتوانیم  در پرتو عقل و وحی راهمان را انتخاب کنیم و جسورانه دفاع کنیم.

اینقدر که بی‌تفاوتی بعضی‌ها به اسلام و نظام اسلامی ضربه زده مانتوی کوتاه و زلف پریشان نزده!


(+)اطلاعیه رسمی عدم موضعگیری جامعه الزهرا در انتخابات ریاست جمهوری
نظرات کاربران درباره دفاع شیر زن تهرانی:1 - 2 - 3 - 4

عیدهایم برای تو

اواخر ترم قبل بود که روی برد جامعه الزهرا اطلاعیه ای رؤیت شد. پچ پچ کنان در آشکار و نهان به گوش ما رسید که بعله رؤسای جامعه تصمیم گرفته‌اند در ایام نوروز بر خلاف همیشه فقط در روزهای تعطیلات رسمی تقویم، کلاس برقرار نباشد و مهم‌تر از همه اینکه روز هفدهم ربیع، میلاد پیامبر اکرم-صلی الله علیه و آله سلم-، هم کلاس‌ها برقرار است. ( عکس اطلاعیه)

انگار باورمان نشده‌بود. همان روزها کمی بین خومان شلوغش کردیم و غائله خوابید. حالا که این ترم آمدیم کلاس می‌بینیم باز هم همان برد و همان اطلاعیه. برای ما که مثل آقایان طلبه، ماه رمضان و دهه‌ی محرم را تعطیل نیستیم غم بزرگی است. احساس خفقان و فشار و ترکه‌ی بالای سر که تو طلبه‌ای و باید شبانه روز مشغول تحصیل علوم اسلامی باشی! اگر می‌دانستم این حرف‌ها باعث می‌شود فضای خشکی از جامعه الزهرا منعکس کند اصلا نمی‌نوشتم. اما نمی‌دانم با همه‌ی این نارضایتی بچه‌ها و خودم که گاهی با آنها همراهی می‌کنم و شاید آتیش معرکه را هم داغ‌تر می‌کنم چرا همه‌اش رگه‌هایی از شوخی و طنز در این ماجرا می‌بینم. اینقدرها برایم مهم نیست.

مگر حرف بدی زده‌اند؟ استدلالشان این بود که چون هفدهم ربیع یکشنبه هست، بیشتر طلاب هم شهرستانی هستند شاید بیایند دو روز تعطیلی را قربه الی الله به هم وصل کنند و راهی ولایت شوند! تازه... برای ما نیمه‌وقتی‌ها که پنج‌شنبه هم تعطیل هستیم می‌شود چهار روز. پر بیراه هم نمی‌گویند. وقتی ما قدم در راه طلبگی گذاشتیم یعنی اینکه می‌خواستیم هر روز بیشتر بدانیم و اینها دارند کمکمان می‌کنند که حتی در روز تعطیل هم به علممان اضافه شود. از آن طرف بچه‌های جامعه هم حق دارند. حق غیبت‌های ما مشخص و وحی منزل است. برای مجردها دو هفدهم و متأهل‌ها سه هفدهم ترم. یعنی اگر یک جلسه غیبت اضافه داشته باشیم باید پس از طی مراحل اداری ( بخوانید بوروکراسی) جواز حضور در امتحان پایانی را بگیریم؛ آن هم اگر قسمت باشد!

من که بعد از سه چهار سالی تحصیل در جامعه الزهرا تقریبا یاد گرفتم چطور حق غیبت‌هایم را مدیریت کنم و ازشان نهایت استفاده را ببرم. ( اگر خواستید علمم را در اختیار شما هم قرار می‌دهم.)؛ اما خیلی از خانم‌های جامعه هستند که پا به پای همسرشان  به سفرهای تبلیغی می‌روند. این خانم‌ها برای شرکت نکردن در کلاس باید باز هم مراحل اداری ( لطفا درست بخوانید!) را طی کنند و آخرش به جایی می‌رسند که یکی دو هفته حق غیبت عنایت شده را باید با حق غیبت‌های شخصی‌شان جمع ببندند تا بتوانند یک ماه رمضان را کلاس نیایند. حالا برای این خانم‌ها یک روز هم یک روز است.

بچه‌های بعضی از کلاس‌ها می‌گفتند تقصیر ما هست که لاستیک آتیش نمی‌زنیم و صندلی نمی‌شکنیم. یکی‌شان می‌گفتند شوهرم می‌گوید مگر من به مکتب‌خانه می‌روم که تعطیل نیستم. دخترها می‌گفتند بیچاره ما که نه دانشجوییم نه دانش‌آموز نه حتی مثل طلبه‌های آقا با ما برخورد می‌شود. دیده شده که روی یکی از اطلاعیه‌ها بچه‌ها نوشتند: مگر ما سنی هستیم که هفدهم ربیع را تعطیل نباشیم؟ و بعد گزارش شده که این اطلاعیه فورا با یک اطلاعیه‌ی استریلیزه تعویض شده. اگر نخواهم سر تاریخ میلاد پیامبر و اینکه تعطیل نکردنش نشانه‌های بد اعتقادی دارد حساس شوم، باید بگویم همه‌ی این صحبت‌ها را از دید شخص سومی می‌بینم که لذت می‌برد از اینکه دخترهای طلبه حس کردند چیزی حقشان هست و می‌خواهند آن را بخورند؛ نه ببخشید بگیرند! ترم‌های اول این سخت‌گیری‌ها و انضباط ِ (گلاب به روی مبارکتان) پادگانی جامعه‌الزهرا خیلی آزارم می‌داد؛ اما الان ازشان ممنون هستم که توانستم یک صفت از افراد موفق را یاد بگیرم و آن انضباط است. ( البته از علم تا عمل هزار فرسنگ است.)

همه‌اش می‌خواهم حرفم را خلاصه کنم و تمام کنم اما نمی‌شود. این متن پر از اما و پرانتز شد؛ اما به عنوان یکی از وبلاگ‌نویسان فعال جامعه الزهرا ، بزرگترین حوزه‌ی علمیه‌ی خواهران کشور، احساس وظیفه کردم که بنویسم.
آه... چقدر که من وظیفه‌شناسم!

( منبرنت: نخستین خبر از درس خارج امسال) آیت الله العظمی مکارم شیرازی:تعطیلی در حوزه به معنای گوشه نشینی و استراحت نیست.
لطفا حوزه ها را تعطیل نکنید