شکوه خانواده

در خبرها آمده بود که از ترم دیگر قرار است در دانشگاه ها کتاب «روانشناسی ازدواج و شکوه همسرداری» به جای کتاب «تنظیم خانواده» تدریس شود.  البته طبق عدم هماهنگی های معمول بعدش تکذیب شد و گفتند هنوز این درس به تایید نهایی نرسیده است(+). ما فعلا حرفمان را می زنیم تا ببینیم این دیالوگ های رسانه ای کی به آخر می رسد!

اغلب دانشگاه رفته ها تنظیم خانواده را می شناسند. واحدی عمومی که با تاکید بر مباحث بهداشت، سلامت و جمعیت روش های کنترل موالید را می آموزد. عمر این کتاب در ایران زیاد نیست. «جمعیت و تنظیم خانواده» ای که ما در پیام نور خواندیم چاپ اولش برمی گردد به سال 78.

همان  وقت که داشتم این درس را برای امتحان می خواندم نقد و نظر زیادی داشتم. الان دوباره کتاب را آوردم و نگاهی کردم. گفتم بگذار از ب بسم الله شروع کنیم. اصلا منظور از تنظیم خانواده چه بوده؟

صفحه 2 کتاب ما در تعریف تنظیم خانواده آمده:

« تنظیم خانواده طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، اتخاذ یک سیاست جمعیتی از سوی خانواده ها است که داوطلبانه و بر پایه آگاهی، بینش و تصمیم گیری مسئولانه توسط والدین به خاطر ارتقاء تندرستی و بهزیستی اعضای آن به مورد اجرا گذاره می شود.»

رفتم سایت سازمان بهداشت جهانی تا ببینم تعریف تنظیم خانواده در آن سایت چیست؟ (+)

Family planning allows individuals and couples to anticipate and attain their desired number of children and the spacing and timing of their births. It is achieved through use of contraceptive methods and the treatment of involuntary infertility. A woman’s ability to space and limit her pregnancies has a direct impact on her health and well-being as well as on the outcome of each pregnancy.

ظاهرا ما تعریف تنظیم خانواده سازمان بهداشت جهانی را برای خودمان بومی سازی کرده ایم یا اینکه سازمان بهداشت جهانی در طی این ده سال تعریفش تغییر کرده است! 

 در کتاب، تنظیم خانواده را فقط برای خانواده ها تعریف کرده ولی سازمان بهداشت جهانی آنرا برای افراد هم مفید می داند!

درست است که ما سعی کردیم در کتاب تنظیم خانواده آنرا بومی کنیم و غلظت خانواده اش را هم بیشتر- مثلا در ضرورت این بحث گفته که به اقتصاد خانواده و رشد کیفیت تعلیم و تربیت کمک می کند- اما به نظرم همیشه باید سرچشمه را دید. 

در مبحث جهانی تنظیم خانواده بیش از آنکه حیات و بقای خانواده مهم باشد سلامت افراد و رشد رفاه و توسعه اجتماعی مد نظر بوده.

در آموزه های دینی، خود ِ خانواده هم به عنوان یک نهاد کوچک اجتماعی اجر و قرب دارد. زوجین تلاش می کنند تا این نهاد را حفظ کنند. تبدیلش کنند به محیط امن و امانی که تربیت کننده نسل صالح فردا باشد. این وسط شاید مجبور هم بشوند کمی از خودشان بگذرند و برای یک هدف مشترک هم دل شوند.

. اما در رویکردی دیگر- به فرض مشابه بودن تعریف خانواده- زن و مرد پس از تشکیل خانواده هم باید مدام مراقب نیازهای خود باشند، خودمحوری شان را بیشتر کنند. باید حواسشان باشد که خودِ خانواده برایشان زحمت اقتصادی یا سلامتی نداشته باشد. 

حالا خدا کتاب «روانشناسی ازدواج و شکوه همسرداری» را به خیر کند. اسمش که چنگی به دل نزده؛ اما اینکه خواستند رویکرد کتاب تنظیم خانواده را – با حفظ مباحث علمی اش- به سمت خانواده معطوف کنند هم جای شکر دارد.

 کاش اسمش را گذاشته بودند شکوه خانواده